PAGSULAT NG SANAYSAY NA NANGANGATWIRAN

Partido State University

College of Education

Goa, Camarines Sur

A/Y 2012-2013

PAGSULAT NG SANAYSAY NA NANGANGATWIRAN

Jecamia P. Bacares BSED 2-irr

Gmail: bacaresjecamia@gmail.com

" Ang pagsulat ay isang sistematikong proseso na lumilinang sa kakayahan ng isang indibidwal na may abilidad na magbahagi ng opinyon at mga katotohanan sa pamamagitan ng kanyang matalino o matalinhagang ideya"

v Ang Sanaysay ng Pangangatwiran ay isang pamamaraan ng komunikasyon na ginagamitan ng LOHIKA upangmakaimpluwensya.

Pangangatwiran 

      Ito ay isang pahpapahayag na nagbibigay ng sapat na katibayan o patunay upang ang isang panukala ay maging katanggap - tanggap o kapani-paniwala. Layunin nito na hikayatin ang mga tagapakinig na tanggapin ang kawastuhan ang kanilang pananalig o paniniwala sa pamamagitan ng makatwirang pagpapahayag. (- Badayos) 

      Sa pangangatwiran, ang katotohaanan ay pinagtitibay o pinatutunayan sa pamamagitan ng mga katwiran o rason.
(- Arogante)

      Ang pangangatwiran ay isang sining sapagkat ang paggamit ng wasto, angkop at magandang pananalita ay makatutulong upang mahikayat na pankinggan, tanggapin at paniniwalaan ng nakikinig ang nangangatwiran.

      Ang pangangatwiran ay maituturing ding agham sapagkat ito ay may prosesong dapatisaalang-alang o sundin upang ito ay maging mahusay at matagumpay, lalo na sa formal na pangangatwiran gaya ng debate.

DAHILAN NG PANGANGATWIRAN: 

1. upang mabigyang - linaw ang isang mahalagang usapin o
isyu.

2. maipagtanggaol ang sarili sa mali o masamang 

propaganda laban sa kanya.

3. Makapagbahagi ng kanyang kaalaman sa ibang tao;

4. Makapagpahayag ng kanyang saloobin

5. Mapanatili ang magandang relasyon sa kanayng kapwa 

Mga Uri ng Pangangatwiran.

1. Pangangatwirang Pabuo (Inductive Reasoning)

      Nagsisimula sa maliit na katotohanan tungo sa isang panlahat na simulain opaglalahat ang pangangatwirang pabuod. Nahahati ang pangangatwirang ita satatlong bahagi.a. Pangangatwirang gumagamit ng pagtutulad. Inilahad dito ang magkatulad nakatangian , sinusuri ang katangian, at pinalulutang ang katotohanan. Angnabubuong paglalahat sa ganitong pangangatwiran ay msasabingpansamantala lamang at maaaring mapasinungalingan. Maaring maging parehoang pinaghahambing sa isa lamang katangian subalit magkaiba naman sa ibangkatangian.b. Pangangatwiran sa pamamagitan ng pag-uugnay ng pangyayari sa sanhi.Nananalunton ito sa paniniwalang may sanhi kung kaya nagaganap ang isangpangyayari.c. Pangangatwiran sa pamamagitan ng mga katibayan at pagpapatunay.Napapalooban ito ng mga katibayan o ebidensyang higit na magpapatunay omagpapatutuo sa tinutukoy na paksa o kalagayan. Nagsisimula sa maliit na katotohanan tungo sa isang panlahat na simulain o paglalahat ang pangangatwirang pabuod. Nahahati ang pangangatwirang ita sa tatlong bahagi.

a. Pangangatwirang gumagamit ng pagtutulad.

      Inilahad dito ang magkatulad na katangian , sinusuri ang katangian, at pinalulutang ang katotohanan. Ang nabubuong paglalahat sa ganitong pangangatwiran ay msasabing pansamantala lamang at maaaring mapasinungalingan. Maaring maging pareho ang pinaghahambing sa isa lamang katangian subalit magkaiba naman sa ibang katangian.

b. Pangangatwiran sa pamamagitan ng pag-uugnay ng pangyayari sa sanhi.

      Nananalunton ito sa paniniwalang may sanhi kung kaya nagaganap ang isang pangyayari.

c. Pangangatwiran sa pamamagitan ng mga katibayan at pagpapatunay. Napapalooban ito ng mga katibayan o ebidensyang higit na magpapatunay o magpapatutuo sa tinutukoy na paksa o kalagayan.

2. Pangangatwirang Pasaklaw (Deductive Reasoning)

      Humahango ng isang pangyayari sa pamamagitan ng pagkakapit ng isangsimulang panlahat ang pangangatwirang pasaklaw. Ang silohismo na siyangtawag sa ganitong pangangatwiran ay bumubuo ng isang pangungunangbatayan, isang pangalawang batayan at isang konklusyon. Isang payak nabalangkas ng pangangatwiran ang silohismo.

Mga Sanggunian:

1.http://mamsha.tripod.com/id37.html

2.http://tl.answers.com/Q/Sanaysay_na_pangangatwiran

3.http://tl.answers.com/Q/Ano_ang_iba't_ibang_uri_ng_pangangatwiran

4.http://www.scribd.com/doc/37461714/Ang-pangangatwiran

5.http://tl.w3dictionary.org/index.php?q=pasaklaw
6. Lope k. Santos - Ang Pangginggera, Banaag at SikatMuling Pagsilang, Ang Mithi, Lipang Kalabaw, Sampaguita at Balarila ng Wikang Pambansa
7. Jose corazon De Jesus - 

• Ang Manok Kong Bulik, 1919
• Ang Pagbabalik, 1924
• Ang Pamana, 1925
• Pag-ibig, 1926
• Sa Dakong Silangan, 1928
• Manggagawa, 1929
• Isang Punungkahoy, 1932

Inihanda Ni:

Jecamia P. Bacares

BSED 2B

Inihanda Kay:

Dr. Myrna C. Bigueja

Associate Professor 1